Cam 18, Test 2, Reading Pas 3 – Dịch + Giải Thích Đáp Án + Từ vựng – An ideal city

27. People first referred to Leonardo da Vinci as a genius 500 years ago.

Ban đầu mọi người đã nghĩ tới Leonardo da Vince như là một thiên tài 500 năm trước. 

The word ‘genius’ is universally associated with the name of Leonardo da Vinci. A true Renaissance man, he embodied scientific spirit, artistic talent and humanist sensibilities. Five hundred years have passed since Leonardo died in his home at Chateau du Clos Luce, outside Tours, France.

Từ “thiên tài” được gắn liền với tên tuổi của Leonardo da Vinci một cách phổ biến ở khắp mọi nơi. Là một con người thực sự của thời Phục hưng, ông thể hiện chính xác tinh thần khoa học, tài năng nghệ thuật và những cảm xúc nhân văn. Năm trăm năm đã trôi qua kể từ khi Leonardo qua đời tại nhà của ông ở Château du Clos Lucé, ngoại ô Tours, Pháp.

universally associated

People referred

Five hundred years have passed

500 years ago

28. The current climate crisis is predicted to cause more deaths than the plague.

Khủng hoảng khí hậu hiện nay được dự đoán sẽ gây ra nhiều chết chóc hơn dịch hạch trước đó.

The Renaissance marked the transition from the 15th century to modernity and took place after the spread of the plague in the 14th century, which caused a global crisis resulting in some 200 million deaths across Europe and Asia. Today, the world is on the cusp of a climate crisis, which is predicted to cause widespread displacement, extinctions and death, if left unaddressed.

Thời kỳ Phục hưng đã đánh dấu sự biến đổi từ thế kỷ 15 sang kỳ hiện đại và đã diễn ra sau sự lan rộng của bệnh dịch hạch vào thế kỷ 14, thứ đã gây ra một cuộc khủng hoảng toàn cầu với hậu quả vào khoảng 200 triệu người chết trên khắp châu Âu và châu Á. Ngày nay, thế giới đang đứng trước ranh giới của cuộc khủng hoảng khí hậu, thứ mà được dự đoán gây ra sự bắt buộc phải di cư diện rộng, sự tuyệt chủng và chết chóc nếu không được giải quyết.

Today

current

29. Some of the challenges we face today can be compared to those of earlier times.

Một số thách thức chúng ta đối đầu ngày nay có thể được so với những thách thức ở những thời gian sớm hơn.

The Renaissance marked the transition from the 15th century to modernity and took place after the spread of the plague in the 14th century, which caused a global crisis resulting in some 200 million deaths across Europe and Asia. Today, the world is on the cusp of a climate crisis, which is predicted to cause widespread displacement, extinctions and death, if left unaddressed. Then, as now, radical solutions were called for to revolutionise the way people lived and safeguard humanity against catastrophe.

Thời kỳ Phục hưng đã đánh dấu sự biến đổi từ thế kỷ 15 sang kỳ hiện đại và đã diễn ra sau sự lan rộng của bệnh dịch hạch vào thế kỷ 14, thứ đã gây ra một cuộc khủng hoảng toàn cầu với hậu quả vào khoảng 200 triệu người chết trên khắp châu Âu và châu Á. Ngày nay, thế giới đang đứng trước ranh giới của cuộc khủng hoảng khí hậu, thứ mà được dự đoán gây ra sự bắt buộc phải di cư diện rộng, sự tuyệt chủng và chết chóc nếu không được giải quyết. Tiếp đó, cũng như ở hiện tại, những giải pháp quyết liệt đã được kêu gọi để cách mạng hóa cách thức con người sống và bảo vệ nhân loại khỏi thảm họa.

… the spread of the plague in the 14th century, which caused a global crisis resulting in some 200 million deaths across Europe and Asia. Today, the world is on the cusp of a climate crisis, which is predicted to cause widespread displacement, extinctions and death, if left unaddressed. Then, as now, radical solutions were called for,…

=

Some of the challenges we face today can be compared to those of earlier times.

… bệnh dịch hạch vào thế kỷ 14, thứ đã gây ra một cuộc khủng hoảng toàn cầu với hậu quả vào khoảng 200 triệu người chết trên khắp châu Âu và châu Á. Ngày nay, thế giới đang đứng trước ranh giới của cuộc khủng hoảng khí hậu, thứ mà được dự đoán gây ra sự bắt buộc phải di cư diện rộng, sự tuyệt chủng và chết chóc nếu không được giải quyết. Rồi cũng vậy, như ở hiện tại, những giải pháp quyết liệt đã được kêu gọi …

=

Một số thách thức chúng ta đương đầu ngày nay có thể được so với những thách thức ở những thời gian sớm hơn.

Today, the world is on the cusp of a climate crisis

challenges we face today

the plague in the 14th century

those of earlier times

Then, as now

can be compared

30. Leonardo da Vinci’s ‘ideal city’ was constructed in the 15th century.

‘Thành phố lý tưởng’ của Leonardo da Vinci đã được xây dựng vào thế kỷ 15.

Around 1486 – after a pestilence that killed half the population in Milan, Italy – Leonardo turned his thoughts to urban planning problems. Following a typical Renaissance trend, he began to work on an ‘ideal city’ project, which – due to its excessive costs – would remain unfulfilled.

Khoảng năm 1486 – sau một đợt dịch bệnh giết chết một nửa dân số Milan, Ý – Leonardo bắt đầu suy nghĩ về các vấn đề quy hoạch đô thị. Theo một xu hướng điển hình của thời Phục hưng, ông đã bắt đầu làm việc trên một dự án “thành phố lý tưởng”, thứ mà – do chi phí quá cao – sẽ không bao giờ được thực hiện.

… he began to work on an ‘ideal city’ project, which – due to its excessive costs – would remain unfulfilled.

><

Leonardo da Vinci’s ‘ideal city’ was constructed in the 15th century.

… ông đã bắt đầu làm việc trên một dự án “thành phố lý tưởng”, thứ mà – do chi phí quá cao – sẽ không bao giờ được thực hiện.

><

‘Thành phố lý tưởng’ của Leonardo da Vinci đã được xây dựng vào thế kỷ 15.

Around 1486

15th century

would remain unfulfilled

was constructed

31. Poor town planning is a major contributor to climate change.

Sự quy hoạch đô thị yếu kém là một nhân tố đóng chủ yếu tới thay đổi khí hậu.

Yet given that unsustainable urban models are a key cause of global climate change today, it’s only natural to wonder how Leonardo might have changed the shape of modem cities.

Tuy nhiên, vì các mô hình đô thị không bền vững là một nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu toàn cầu ngày nay, sẽ là tự nhiên để tự hỏi Leonardo sẽ thay đổi hình dạng của các thành phố hiện đại như thế nào.

… unsustainable urban models are a key cause of global climate change today, …

=

Poor town planning is a major contributor to climate change.

… các mô hình đô thị không bền vững là một nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu toàn cầu ngày nay, …

=

Sự quy hoạch đô thị yếu kém là một nhân tố đóng chủ yếu tới thay đổi khí hậu.

unsustainable urban models

Poor town planning

a key cause

a major contributor

32. In Renaissance times, local people fought against the changes to Pienza and Ferrara.

Trong thời kỳ phục hưng, người dân địa phương đã chống lại những thay đổi với Pienza và Ferrara.

Although the Renaissance is renowned as an era of incredible progress in art and architecture, it is rarely noted that the 15th century also marked the birth of urbanism as a true academic discipline. The rigour and method behind the conscious conception of a city had been largely missing in Western thought until the moment when prominent Renaissance men pushed forward large-scale urban projects in Italy, such as the reconfiguration of the town of Pienza and the expansion of the city of Ferrara. These works surely inspired Leonardo’s decision to rethink the design of medieval cities, with their winding and overcrowded streets and with houses piled against one another.

Mặc dù thời kỳ Phục hưng nổi tiếng là một thời đại của sự tiến bộ đáng kinh ngạc trong nghệ thuật và kiến trúc, hiếm khi được chú ý rằng thế kỷ 15 cũng đánh dấu sự ra đời của đô thị học như một ngành học thuật thực sự. Sự nghiêm ngặt và phương pháp đằng sau việc xây dựng ý thức về một thành phố đã phần lớn thiếu trong tư duy phương Tây cho đến khi những người đàn ông nổi tiếng của thời kỳ Phục hưng thúc đẩy các dự án đô thị quy mô lớn ở Ý, như sự tái cấu trúc thị trấn Pienza và sự mở rộng của thành phố Ferrara. Những công trình này chắc chắn đã truyền cảm hứng cho quyết định của Leonardo về việc tái thiết kế các thành phố thời trung cổ, với những con đường quanh co và đông đúc và những ngôi nhà chồng chất lên nhau.

reconfiguration of the town
the expansion of the city

the changes

33. Leonardo da Vinci kept a neat, organised record of his designs.

Leonardo da Vinci đã giữ một bản ghi chép gọn gàng, có tổ chức các thiết kế của ông.

It is not easy to identify a coordinated vision of Leonardo’s ideal city because of his disordered way of working with notes and sketches. But from the largest collection of Leonardo’s papers ever assembled, a series of innovative thoughts can be reconstructed regarding the foundation of a new city along the Ticino River, which runs from Switzerland into Italy and is 248 kilometres long.

Không dễ dàng để xác định một tầm nhìn phối hợp về thành phố lý tưởng của Leonardo vì cách làm việc không có trật tự của ông với các ghi chú và bản phác thảo. Nhưng từ bộ sưu tập giấy tờ lớn nhất của Leonardo từng được tập hợp, một loạt các ý tưởng sáng tạo có thể được tái cấu trúc liên quan đến việc thành lập một thành phố mới dọc theo sông Ticino, chảy từ Thụy Sĩ vào Ý và dài 248 km

It is not easy to identify a coordinated vision of Leonardo’s ideal city because of his disordered way of working with notes and sketches. But from the largest collection of Leonardo’s papers …

=

Leonardo da Vinci kept a neat, organised record of his designs.

Không dễ dàng để xác định một tầm nhìn phối hợp về thành phố lý tưởng của Leonardo vì cách làm việc không có trật tự của ông với các ghi chú và bản phác thảo. Nhưng từ bộ sưu tập giấy tờ lớn nhất của Leonardo …

=

Leonardo da Vinci đã giữ một bản ghi chép gọn gàng, có tổ chức các thiết kế của ông.

notes and sketches

designs

collection

record

disordered

neat, organised

34. A collection of Leonardo da Vinci’s paperwork reveals his design of a new city beside the Ticino River. This was to provide better ………………. for trade and a less polluted environment.

Một bộ sưu tập các tài liệu của Leonardo da Vinci tiết lộ thiết kế của ông về một thành phố mới bên sông Ticino. Điều này nhằm cung cấp ………………. tốt hơn cho thương mại và một môi trường ít ô nhiễm hơn.

But from the largest collection of Leonardo’s papers ever assembled, a series of innovative thoughts can be reconstructed regarding the foundation of a new city along the Ticino River, which runs from Switzerland into Italy and is 248 kilometres long. He designed the city for the easy transport of goods and clean urban spaces, and he wanted a comfortable and spacious city, with well-ordered streets and architecture.

Nhưng từ bộ sưu tập giấy tờ lớn nhất của Leonardo từng được tập hợp, một loạt các ý tưởng sáng tạo có thể được tái cấu trúc liên quan đến việc thành lập một thành phố mới dọc theo sông Ticino, chảy từ Thụy Sĩ vào Ý và dài 248 km. Ông đã thiết kế thành phố cho việc vận chuyển hàng hóa dễ dàng và không gian đô thị sạch sẽ, và ông muốn một thành phố thoải mái và rộng rãi, với các con đường và kiến trúc có trật tự.

He designed the city for the easy … transport … of goods and clean urban spaces,…

=

This was to provide better ………………. for trade and a less polluted environment.

Ông đã thiết kế thành phố cho … việc vận chuyển … hàng hóa dễ dàng và không gian đô thị sạch sẽ, …

=

Điều này nhằm cung cấp ………………. tốt hơn cho thương mại và một môi trường ít ô nhiễm hơn.

easy

better

goods

trade

clean urban spaces

less polluted environment

35. Although Leonardo da Vinci’s city shared many of the ideals of his time, some of his innovations were considered unconventional in their design. They included features that can be seen in some tower blocks today, such as ………………. on the exterior of a building.

Mặc dù thành phố của Leonardo da Vinci đã chia sẻ nhiều sự lý tưởng của thời đại ông, một số cải tiến của ông được coi là không theo truyền thống trong thiết kế của chúng. Chúng bao gồm các đặc điểm có thể thấy trong một số tòa tháp ngày nay, chẳng hạn như ………………. trên bề mặt ngoài của một tòa nhà.

But, in keeping with his personality, Leonardo included several innovations in his urban design. Leonardo wanted the city to be built on several levels, linked with vertical outdoor staircases. This design can be seen in some of today’s high-rise buildings but was unconventional at the time.

Nhưng, phù hợp với cá tính của mình, Leonardo đã bao gồm một số đổi mới trong thiết kế đô thị của mình. Leonardo muốn thành phố được xây dựng trên nhiều tầng, liên kết với các cầu thang thẳng đứng ngoài trời. Thiết kế này có thể được thấy trong một số tòa nhà cao tầng ngày nay nhưng không phổ biến vào thời đó.

Leonardo wanted the city to be built on several levels, linked with vertical outdoor … staircases … . This design can be seen in some of today’s high-rise buildings but was unconventional at the time.

=

They included features that can be seen in some tower blocks today, such as ………………. on the exterior of a building.

Leonardo muốn thành phố được xây dựng trên nhiều tầng, liên kết với … các cầu thang … thẳng đứng ngoài trời. Thiết kế này có thể được thấy trong một số tòa nhà cao tầng ngày nay nhưng không phổ biến vào thời đó.

=

Chúng bao gồm các đặc điểm có thể thấy trong một số tòa tháp ngày nay, chẳng hạn như ………………. trên bề mặt ngoài của một tòa nhà.

today’s high-rise buildings

tower blocks today

outdoor

exterior

36. Leonardo da Vinci wasn’t only an architect. His expertise in ………………. was evident in his plans for artificial canals within his ideal city.

Leonardo da Vinci không chỉ là một kiến trúc sư. Kiến thức chuyên môn của ông về ………………. được thể hiện rõ ràng trong các kế hoạch xây dựng các con kênh nhân tạo bên trong thành phố lý tưởng của ông.

But the true originality of Leonardo’s vision was its fusion of architecture and engineering. Leonardo designed extensive hydraulic plants to create artificial canals throughout the city.

Nhưng sự độc đáo thực sự của tầm nhìn của Leonardo là sự kết hợp giữa kiến trúc và kỹ thuật. Leonardo thiết kế các nhà máy thủy lực rộng lớn để tạo ra các kênh đào nhân tạo khắp thành phố.

But the true originality of Leonardo’s vision was its fusion of architecture and … engineering … . Leonardo designed extensive hydraulic plants to create artificial canals throughout the city.

=

Leonardo da Vinci wasn’t only an architect. His expertise in ………………. was evident in his plans for artificial canals within his ideal city.

Nhưng sự độc đáo thực sự của tầm nhìn của Leonardo là sự kết hợp giữa kiến trúc và … kỹ thuật … . Leonardo thiết kế các nhà máy thủy lực rộng lớn để tạo ra các kênh đào nhân tạo khắp thành phố.

=

Leonardo da Vinci không chỉ là một kiến trúc sư. Kiến thức chuyên môn của ông về ………………. được thể hiện rõ ràng trong các kế hoạch xây dựng các con kênh nhân tạo bên trong thành phố lý tưởng của ông.

was its fusion of architecture and

wasn’t only an architect

Leonardo designed

was evident in his plans

throughout the city

within his ideal city

37. He also believed that the height of houses should relate to the width of streets in case earthquakes occurred. The design of many cities in Italy today follows this ………………. .

Ông cũng tin rằng chiều cao của các ngôi nhà nên tương quan với chiều rộng của các con đường trong trường hợp xảy ra động đất. Thiết kế của nhiều thành phố ở Ý ngày nay tuân theo ………………. này.

Leonardo also thought that the width of the streets ought to match the average height of the adjacent houses: a rule still followed in many contemporary cities across Italy, to allow access to sun and reduce the risk of damage from earthquakes.

Leonardo cũng nghĩ rằng chiều rộng của các con đường nên phù hợp với chiều cao trung bình của các ngôi nhà liền kề: một quy tắc vẫn được tuân thủ ở nhiều thành phố hiện đại trên khắp nước Ý, để cho phép ánh sáng mặt trời chiếu vào và giảm thiểu nguy cơ thiệt hại từ động đất.

Leonardo also thought that the width of the streets ought to match the average height of the adjacent houses: a … rule … still followed in many contemporary cities across Italy, to allow access to sun and reduce the risk of damage from earthquakes.

=

He also believed that the height of houses should relate to the width of streets in case earthquakes occurred. The design of many cities in Italy today follows this ………………. .

Leonardo cũng nghĩ rằng chiều rộng của các con đường nên phù hợp với chiều cao trung bình của các ngôi nhà liền kề: một … quy tắc … vẫn được tuân thủ ở nhiều thành phố hiện đại trên khắp nước Ý, để cho phép ánh sáng mặt trời chiếu vào và giảm thiểu nguy cơ thiệt hại từ động đất.

=

Ông cũng tin rằng chiều cao của các ngôi nhà nên tương quan với chiều rộng của các con đường trong trường hợp xảy ra động đất. Thiết kế của nhiều thành phố ở Ý ngày nay tuân theo ………………. này.

38. While some cities from ………………. times have aspects that can also be found in Leonardo’s designs, his ideas weren’t put into practice until long after his death.

Trong khi một số thành phố từ thời ………………. có những đặc điểm cũng có thể tìm thấy trong các thiết kế của Leonardo, ý tưởng của ông đã không được thực hiện cho đến lâu sau khi ông qua đời.

Although some of these features existed in Roman cities, before Leonardo’s drawings there had never been a multi-level, compact modem city which was thoroughly technically conceived. Indeed, it wasn’t until the 19th century that some of his ideas were applied.

Mặc dù một số tính năng này đã tồn tại trong các thành phố La Mã, trước các bản vẽ của Leonardo chưa từng có một thành phố hiện đại, nhiều tầng được thiết kế kỹ lưỡng. Thực tế, mãi đến thế kỷ 19 một số ý tưởng của ông mới được áp dụng.

Although some of these features existed in … Roman … cities, before Leonardo’s drawings there had never been a multi-level, compact modem city which was thoroughly technically conceived. Indeed, it wasn’t until the 19th century that some of his ideas were applied.

=

While some cities from ………………. times have aspects that can also be found in Leonardo’s designs, his ideas weren’t put into practice until long after his death.

Mặc dù một số tính năng này đã tồn tại trong các thành phố … La Mã … , trước các bản vẽ của Leonardo chưa từng có một thành phố hiện đại, nhiều tầng được thiết kế kỹ lưỡng. Thực tế, mãi đến thế kỷ 19 một số ý tưởng của ông mới được áp dụng.

=

………………. là một ví dụ về một thành phố đã được thiết kế lại vào thế kỷ 19 theo cách mà Leonardo đã hình dung.

39. ………………. is one example of a city that was redesigned in the 19th century in the way that Leonardo had envisaged.

………………. là một ví dụ về một thành phố đã được thiết kế lại vào thế kỷ 19 theo cách mà Leonardo đã hình dung.

Indeed, it wasn’t until the 19th century that some of his ideas were applied. For example, the subdivision of the city by function- with services and infrastructures located in the lower levels and wide and well-ventilated boulevards and walkways above for residents – is an idea that can be found in Georges-Eugene Haussmann’s renovation of Paris under Emperor Napoleon III between 1853 and 1870.

Thực tế, mãi đến thế kỷ 19 một số ý tưởng của ông mới được áp dụng. Ví dụ, sự phân chia thành phố theo chức năng – với các dịch vụ và cơ sở hạ tầng nằm ở các tầng dưới và các đại lộ rộng và thông thoáng và các lối đi bộ ở trên cho cư dân – là một ý tưởng có thể được tìm thấy trong sự cải tạo Paris của Georges-Eugène Haussmann dưới thời Hoàng đế Napoleon III từ năm 1853 đến năm 1870.

Indeed, it wasn’t until the 19th century that some of his ideas were applied. For example, … is an idea that can be found in Georges-Eugene Haussmann’s renovation of … Paris … … between 1853 and 1870

=

………………. is one example of a city that was redesigned in the 19th century in the way that Leonardo had envisaged.

Thực tế, mãi đến thế kỷ 19 một số ý tưởng của ông mới được áp dụng. Ví dụ, … là một ý tưởng có thể được tìm thấy trong sự cải tạo … Paris … … từ năm 1853 đến năm 1870

=

………………. là một ví dụ về một thành phố đã được thiết kế lại vào thế kỷ 19 theo cách mà Leonardo đã hình dung.

40. His ideas are also relevant to today’s world, where building ………………. no longer seems to be the best approach.

Ý tưởng của ông ấy cũng liên quan đến thế giới ngày nay, nơi việc xây dựng ………………. dường như không còn là biện pháp tốt nhất.

Today, Leonardo’s ideas are not simply valid, they actually suggest a way forward for urban planning. Many scholars think that the compact city, built upwards instead of outwards, integrated with nature (especially water systems), with efficient transport infrastructure, could help modem cities become more efficient and sustainable. 

Ngày nay, các ý tưởng của Leonardo không chỉ đơn thuần là hợp lý, mà còn gợi ý một hướng đi về phía trước cho quy hoạch đô thị. Nhiều học giả nghĩ rằng thành phố nhỏ gọn, xây dựng theo chiều thẳng đứng thay vì mở rộng ra ngoài, tích hợp với thiên nhiên (đặc biệt là hệ thống nước), với cơ sở hạ tầng giao thông hiệu quả, có thể giúp các thành phố hiện đại trở nên hiệu quả và bền vững hơn.

Today, Leonardo’s ideas are not simply valid, they actually suggest a way forward for urban planning. …, built upwards instead of … outwards … , …, could help modem cities become more efficient and sustainable.

=

His ideas are also relevant to today’s world, where building ………………. no longer seems to be the best approach.

Ngày nay, các ý tưởng của Leonardo không chỉ đơn thuần là hợp lý, mà còn gợi ý một hướng đi về phía trước cho quy hoạch đô thị. …, xây dựng theo chiều thẳng đứng thay vì … mở rộng ra ngoài … , …, có thể giúp các thành phố hiện đại trở nên hiệu quả và bền vững hơn.

=

Ý tưởng của ông ấy cũng liên quan đến thế giới ngày nay, nơi việc xây dựng ………………. dường như không còn là biện pháp tốt nhất.

The word ‘genius’ is universally associated with the name of Leonardo da Vinci. A true Renaissance man, he embodied scientific spirit, artistic talent and humanist sensibilities. Five hundred years have passed since Leonardo died in his home at Chateau du Clos Luce, outside Tours, France. Yet far from fading into insignificance, his thinking has carried down the centuries and still surprises today.

Từ “thiên tài” được gắn liền với tên tuổi của Leonardo da Vinci một cách phổ biến ở khắp mọi nơi. Là một con người thực sự của thời Phục hưng, ông thể hiện chính xác tinh thần khoa học, tài năng nghệ thuật và những cảm xúc nhân văn. Năm trăm năm đã trôi qua kể từ khi Leonardo qua đời tại nhà của ông ở Château du Clos Lucé, ngoại ô Tours, Pháp. Tuy nhiên, không hề phai nhạt dần vào quên lãng, những suy nghĩ của ông vẫn được nhắc đến hàng thế kỷ và vẫn làm kinh ngạc cho đến ngày nay.

The Renaissance marked the transition from the 15th century to modernity and took place after the spread of the plague in the 14th century, which caused a global crisis resulting in some 200 million deaths across Europe and Asia. Today, the world is on the cusp of a climate crisis, which is predicted to cause widespread displacement, extinctions and death, if left unaddressed. Then, as now, radical solutions were called for to revolutionise the way people lived and safeguard humanity against catastrophe.

Thời kỳ Phục hưng đã đánh dấu sự biến đổi từ thế kỷ 15 sang kỳ hiện đại và đã diễn ra sau sự lan rộng của bệnh dịch hạch vào thế kỷ 14, thứ đã gây ra một cuộc khủng hoảng toàn cầu với hậu quả vào khoảng 200 triệu người chết trên khắp châu Âu và châu Á. Ngày nay, thế giới đang đứng trước ranh giới của cuộc khủng hoảng khí hậu, thứ mà được dự đoán gây ra sự bắt buộc phải di cư diện rộng, sự tuyệt chủng và chết chóc nếu không được giải quyết. Tiếp đó, cũng như ở hiện tại, những giải pháp quyết liệt đã được kêu gọi để cách mạng hóa cách thức con người sống và bảo vệ nhân loại khỏi thảm họa.

Around 1486 – after a pestilence that killed half the population in Milan, Italy – Leonardo turned his thoughts to urban planning problems. Following a typical Renaissance trend, he began to work on an ‘ideal city’ project, which – due to its excessive costs – would remain unfulfilled. Yet given that unsustainable urban models are a key cause of global climate change today, it’s only natural to wonder how Leonardo might have changed the shape of modem cities.

Khoảng năm 1486 – sau một đợt dịch bệnh giết chết một nửa dân số Milan, Ý – Leonardo bắt đầu suy nghĩ về các vấn đề quy hoạch đô thị. Theo một xu hướng điển hình của thời Phục hưng, ông đã bắt đầu làm việc trên một dự án “thành phố lý tưởng”, thứ mà – do chi phí quá cao – sẽ không bao giờ được thực hiện. Tuy nhiên, vì các mô hình đô thị không bền vững là một nguyên nhân chính gây ra biến đổi khí hậu toàn cầu ngày nay, sẽ là tự nhiên để tự hỏi Leonardo sẽ thay đổi hình dạng của các thành phố hiện đại như thế nào.

Although the Renaissance is renowned as an era of incredible progress in art and architecture, it is rarely noted that the 15th century also marked the birth of urbanism as a true academic discipline. The rigour and method behind the conscious conception of a city had been largely missing in Western thought until the moment when prominent Renaissance men pushed forward large-scale urban projects in Italy, such as the reconfiguration of the town of Pienza and the expansion of the city of Ferrara. These works surely inspired Leonardo’s decision to rethink the design of medieval cities, with their winding and overcrowded streets and with houses piled against one another.

Mặc dù thời kỳ Phục hưng nổi tiếng là một thời đại của sự tiến bộ đáng kinh ngạc trong nghệ thuật và kiến trúc, hiếm khi được chú ý rằng thế kỷ 15 cũng đánh dấu sự ra đời của đô thị học như một ngành học thuật thực sự. Sự nghiêm ngặt và phương pháp đằng sau việc xây dựng ý thức về một thành phố đã phần lớn thiếu trong tư duy phương Tây cho đến khi những người đàn ông nổi tiếng của thời kỳ Phục hưng thúc đẩy các dự án đô thị quy mô lớn ở Ý, như sự tái cấu trúc thị trấn Pienza và sự mở rộng của thành phố Ferrara. Những công trình này chắc chắn đã truyền cảm hứng cho quyết định của Leonardo về việc tái thiết kế các thành phố thời trung cổ, với những con đường quanh co và đông đúc và những ngôi nhà chồng chất lên nhau.

It is not easy to identify a coordinated vision of Leonardo’s ideal city because of his disordered way of working with notes and sketches. But from the largest collection of Leonardo’s papers ever assembled, a series of innovative thoughts can be reconstructed regarding the foundation of a new city along the Ticino River, which runs from Switzerland into Italy and is 248 kilometres long. He designed the city for the easy transport of goods and clean urban spaces, and he wanted a comfortable and spacious city, with well-ordered streets and architecture. He recommended ‘high, strong walls’, with ‘towers and battlements of all necessary and pleasant beauty’.

Không dễ dàng để xác định một tầm nhìn phối hợp về thành phố lý tưởng của Leonardo vì cách làm việc không có trật tự của ông với các ghi chú và bản phác thảo. Nhưng từ bộ sưu tập giấy tờ lớn nhất của Leonardo từng được tập hợp, một loạt các ý tưởng sáng tạo có thể được tái cấu trúc liên quan đến việc thành lập một thành phố mới dọc theo sông Ticino, chảy từ Thụy Sĩ vào Ý và dài 248 km. Ông đã thiết kế thành phố cho việc vận chuyển hàng hóa dễ dàng và không gian đô thị sạch sẽ, và ông muốn một thành phố thoải mái và rộng rãi, với các con đường và kiến trúc có trật tự. Ông khuyến nghị ‘tường cao, mạnh mẽ’, với ‘tháp và thành lũy của tất cả vẻ đẹp cần thiết và dễ chịu’.

His plans for a modem and ‘rational’ city were consistent with Renaissance ideals. But, in keeping with his personality, Leonardo included several innovations in his urban design. Leonardo wanted the city to be built on several levels, linked with vertical outdoor staircases. This design can be seen in some of today’s high-rise buildings but was unconventional at the time. Indeed, this idea of taking full advantage of the interior spaces wasn’t implemented until the 1920s and 1930s, with the birth of the Modernist movement.

Các kế hoạch của ông cho một thành phố hiện đại và ‘hợp lý’ phù hợp với lý tưởng của thời Phục hưng. Nhưng, phù hợp với cá tính của mình, Leonardo đã bao gồm một số đổi mới trong thiết kế đô thị của mình. Leonardo muốn thành phố được xây dựng trên nhiều tầng, liên kết với các cầu thang thẳng đứng ngoài trời. Thiết kế này có thể được thấy trong một số tòa nhà cao tầng ngày nay nhưng không phổ biến vào thời đó. Thực tế, ý tưởng này về việc tận dụng tối đa không gian nội thất không được thực hiện cho đến những năm 1920 và 1930, với sự ra đời của phong trào Hiện đại.

While in the upper layers of the city, people could walk undisturbed between elegant palaces and streets, the lower layer was the place for services, trade, transport and industry. But the true originality of Leonardo’s vision was its fusion of architecture and engineering. Leonardo designed extensive hydraulic plants to create artificial canals throughout the city. The canals, regulated by clocks and basins, were supposed to make it easier for boats to navigate inland. Leonardo also thought that the width of the streets ought to match the average height of the adjacent houses: a rule still followed in many contemporary cities across Italy, to allow access to sun and reduce the risk of damage from earthquakes.

Trong khi ở các tầng trên của thành phố, mọi người có thể đi bộ không bị gián đoạn giữa các cung điện thanh lịch và đường phố, tầng dưới là nơi dành cho các dịch vụ, thương mại, vận chuyển và công nghiệp. Nhưng sự độc đáo thực sự của tầm nhìn của Leonardo là sự kết hợp giữa kiến trúc và kỹ thuật. Leonardo thiết kế các nhà máy thủy lực rộng lớn để tạo ra các kênh đào nhân tạo khắp thành phố. Các kênh đào, được điều chỉnh bởi đồng hồ và bể chứa, được cho là làm cho việc điều hướng của các tàu thuyền trong nội thành trở nên dễ dàng hơn. Leonardo cũng nghĩ rằng chiều rộng của các con đường nên phù hợp với chiều cao trung bình của các ngôi nhà liền kề: một quy tắc vẫn được tuân thủ ở nhiều thành phố hiện đại trên khắp nước Ý, để cho phép ánh sáng mặt trời chiếu vào và giảm thiểu nguy cơ thiệt hại từ động đất.

Although some of these features existed in Roman cities, before Leonardo’s drawings there had never been a multi-level, compact modem city which was thoroughly technically conceived. Indeed, it wasn’t until the 19th century that some of his ideas were applied. For example, the subdivision of the city by function- with services and infrastructures located in the lower levels and wide and well-ventilated boulevards and walkways above for residents – is an idea that can be found in Georges-Eugene Haussmann’s renovation of Paris under Emperor Napoleon III between 1853 and 1870.

Mặc dù một số tính năng này đã tồn tại trong các thành phố La Mã, trước các bản vẽ của Leonardo chưa từng có một thành phố hiện đại, nhiều tầng được thiết kế kỹ lưỡng. Thực tế, mãi đến thế kỷ 19 một số ý tưởng của ông mới được áp dụng. Ví dụ, sự phân chia thành phố theo chức năng – với các dịch vụ và cơ sở hạ tầng nằm ở các tầng dưới và các đại lộ rộng và thông thoáng và các lối đi bộ ở trên cho cư dân – là một ý tưởng có thể được tìm thấy trong sự cải tạo Paris của Georges-Eugène Haussmann dưới thời Hoàng đế Napoleon III từ năm 1853 đến năm 1870.

Today, Leonardo’s ideas are not simply valid, they actually suggest a way forward for urban planning. Many scholars think that the compact city, built upwards instead of outwards, integrated with nature (especially water systems), with efficient transport infrastructure, could help modem cities become more efficient and sustainable. This is yet another reason why Leonardo was aligned so closely with modem urban planning and centuries ahead of his time.

Ngày nay, các ý tưởng của Leonardo không chỉ đơn thuần là hợp lý, mà còn gợi ý một hướng đi về phía trước cho quy hoạch đô thị. Nhiều học giả nghĩ rằng thành phố nhỏ gọn, xây dựng theo chiều thẳng đứng thay vì mở rộng ra ngoài, tích hợp với thiên nhiên (đặc biệt là hệ thống nước), với cơ sở hạ tầng giao thông hiệu quả, có thể giúp các thành phố hiện đại trở nên hiệu quả và bền vững hơn. Đây là một lý do khác tại sao Leonardo được liên kết chặt chẽ với quy hoạch đô thị hiện đại và đi trước thời đại của mình hàng thế kỷ.